Op weg!

Toekomst bestendige voorzieningen voor 0-12 jarigen in Zeeuws-Vlaanderen

In 2013 werd in overleg tussen de Zeeuws-Vlaamse gemeenten, organisaties voor kinderopvang, besturen voor primair onderwijs en de Onderwijs Autoriteit Zeeland een strategie bepaald voor een integrale leef- en werkbare toekomst voor opvang en onderwijs aan 0-12 jarigen in Zeeuws-Vlaanderen. Elders op deze website vindt u een download van de integrale versie van het plan van aanpak, op deze pagina zetten wij de hoofdlijnen voor u op een rijtje.

Het is geen geheim dat de ontwikkeling van Zeeuws-Vlaanderen als woon- en werkgebied de laatste jaren achter blijft bij de verwachtingen. Integendeel, de moderne ‘vlucht van het platteland’ staat hoog op de bestuurlijke agenda’s. Veel voorzieningen en met name ook die voor opvang en onderwijs, maken zware tijden door. Een afname van het aantal kinderen in vooral de kleine kernen, maar ook het weg lekken van kinderen naar Belgische scholen zijn daar voor een groot deel debet aan. Door regiobreed te zoeken naar samenwerking proberen de genoemde partijen een lange-termijn-oplossing te creëren, die voorziet in een aanbod dat zowel sociaal-cultureel aanvaardbaar als financieel haalbaar is. Concreet betekent dit een toekomst bestendige voorzieningenstructuur voor opvang en onderwijs aan kinderen van 0-12 jaar binnen Zeeuws-Vlaanderen, die bijdraagt aan een optimale ontwikkeling van kinderen en tegelijkertijd een tegengewicht vormt voor de verleiding van het gratis onderwijs aan kinderen van 2,5-12 jaar over de grens in Vlaanderen.

Uitgangspunt voor de beoogde samenwerking is het Integraal Kind Centrum (IKC). Een allesomvattende voorziening voor opvang en scholing van 0-12 jarigen binnen een en dezelfde organisatie. Door te streven naar een goede balans tussen kwantiteit en kwaliteit kan het principe van het IKC regiobreed een oplossing vormen voor de huidige bedreigingen. Uitgaande van de bestaande voorzieningen wordt onderzocht hoe de regio het best bediend kan worden, rekening houdend met ligging, afstanden, maar ook ideologische eigenheden. Bedoeling is om regiobreed een concept uit te rollen, dat zo ingevuld kan worden dat lokale voorwaarden en overtuigingen geen beletsel vormen voor de werking van het principe. De voordelen van het IKC zijn legio. Naast een groot organisatorisch stuk is vooral de winst in de vorm van de doorlopende ontwikkellijn niet uit te vlakken. Door kinderen van 0-12 jaar binnen één organisatie te volgen en begeleiden wordt een duidelijke kwaliteitsslag gemaakt. Opvang, onderwijs en waar nodig begeleiding en ondersteuning kunnen centraal en effectief worden georganiseerd. Denk daarbij bijvoorbeeld ook aan de transitie in de jeugdzorg, maar ook aan samenwerking met lokale sport- of andere sociaal-culturele verenigingen.

Op zoek naar een duurzame lange-termijn-oplossing zijn er organisatorisch en bestuurlijk nogal wat aandachtspunten te benoemen. In de eerste plaats zijn daar natuurlijk de bestaande structuren en de beoogde bereikbaarheid van de voorzieningen voor zoveel mogelijk mensen. Door de juiste afwegingen te maken tussen belangen van ouders (kortere termijn, mijn kind) en organisaties (langere termijn, overlevingskansen) en hierover steeds in dialoog te blijven met alle betrokken partijen, wordt gewerkt aan een gedegen uitvoering van het concept. Daarnaast zijn er nogal wat verschillen in organisatie en financiering van de verschillende betrokken partijen. De wetgeving rond bijvoorbeeld kinderopvang en onderwijs lopen niet synchroon. Eisen aan personeel en huisvesting variëren, de financiering is anders geregeld en zelfs CAO’s zijn niet op elkaar afgestemd. Op die plaatsen in de regio waar de grens met België letterlijk door de kernen heen loopt, kan zelfs worden gedacht aan grensoverschrijdende samenwerking. Dat dit nog meer verschillen in organisatie en structuur met zich mee zal brengen behoeft geen verdere uitleg. Op korte termijn kunnen veel zaken op een creatieve manier worden omzeild, maar om een goede structuur te bouwen voor een duurzame oplossing voor de toekomst, zal er ook op rijksniveau nog veel werk moeten worden verzet.

Het plan van aanpak ‘Op Weg’ is inmiddels een aantal jaren oud. De in het plan genoemde valkuilen en aandachtspunten kosten veel tijd en energie en leiden vaak af van de doelstelling. De betrokken instanties staan nog steeds vierkant achter de doelstellingen en ook Stichting Escaldascholen blijft alles doen om een voorziening te creëren, die de toekomst van goed onderwijs in de regio veilig stelt en verder helpt uit te bouwen.